Karakter van binnenuit – temperament en samenwerking
IJslanders leven van oudsher in kuddes op uitgestrekte vlaktes, zonder veel beschutting. Dat stimuleerde sociale intelligentie: ze lezen lichaamstaal, begrijpen kuddehiërarchie en reageren op subtiele signalen. Dit maakt hen tot ideale partners voor ruiters die met minimale hulpen willen communiceren. Je hoeft een IJslander niets op te dringen – je hoeft hem alleen uit te nodigen.
🔁 Samenwerking als kernkwaliteit
In veel moderne rassen werd gedrag apart geselecteerd van sportprestaties. Niet zo bij de IJslander. Comfort, gangen én karakter zijn altijd samen beoordeeld. Dat leidde tot een paard dat niet alleen gangenrijk is, maar ook intrinsiek gericht is op samenwerking. Veel IJslanders zoeken spontaan contact, spiegelen hun mens en tonen een sterke bereidheid om te ‘werken met’ in plaats van ‘gehoorzamen aan’.
🧬 Genetische aanleg voor kalmte
Onderzoek naar gedrag bij paarden toont aan dat er erfelijke componenten zijn voor nieuwsgierigheid, stressbestendigheid en sociaal gedrag. Bij IJslandse paarden blijkt een specifieke genetische gevoeligheid voor oxytocine, het zogeheten ‘verbondenheidshormoon’, sterker tot uiting te komen. Mogelijk verklaart dit deels waarom ze zo snel vertrouwen opbouwen met mensen – en waarom ze sterk hechten aan hun ruiter.
🧩 Temperament is contextueel
Toch is niet elke IJslander gelijk. Foklijnen, opvoeding en eerste ervaringen hebben veel invloed. Een paard uit een sportlijn kan feller reageren dan een paard uit een toeristische fokkerij. En een goed gesocialiseerd jong paard zal zich heel anders ontwikkelen dan een ondergestimuleerde weidemaat. Het unieke karakter van de IJslander is dus deels genetisch, deels relationeel – en altijd gevormd in interactie.
Lees het vervolg in deel 6:
Paard van contrasten – kleur, expressie en wat het vertelt
Waarom zijn er zoveel bont getekende IJslanders? Hoe verhouden kleur en karakter zich? En wat vertellen vacht en bouw over het binnenste van een paard? In het volgende deel gaan we dieper in op het uiterlijk van het ras – en hoe dit verrassend veel zegt over de binnenkant.
© Lieve Vermeulen
Disclaimer: Hoewel ik streef naar nauwkeurigheid en alle informatie is gecheckt op betrouwbare bronnen, blijven fokbeslissingen complex en afhankelijk van context. Raadpleeg altijd erkende fokadviseurs of wetenschappelijke publicaties bij specifieke besluiten.